Του ΣΑΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗ s.apostolakis@eleftherotypia.net
Ως πρόβατον επί σφαγήν οδηγεί την ΕΥΑΘ η κυβέρνηση στα χέρια των ιδιωτών, χωρίς, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, να έχει ανακοινωθεί τι, πώς και με ποιους όρους θα πουληθεί, ποιες είναι ευθύνες των ιδιωτών, ποιες οι ασφαλιστικές δικλίδες ή ρήτρες, και τελικά τι ποιότητας νερό θα πίνουν οι Θεσσαλονικείς και πόσο θα το πληρώνουν.
Τη στιγμή που σε μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις, όπως το Παρίσι με 10 εκατ. κατοίκους -μια Ελλάδα δηλαδή-, οι δήμοι παίρνουν πίσω τη διαχείριση του νερού από ιδιώτες, βελτιώνουν τα δίκτυά τους και εξοικονομούν πόρους, μειώνοντας παράλληλα την τιμή και εξασφαλίζοντας κέρδη εκατομμυρίων ευρώ, η ελληνική κυβέρνηση δεν βλέπει (ή μήπως δεν τη νοιάζει;) ότι το πείραμα της ιδιωτικοποίησης του νερού απέτυχε. Παράλληλα, μία τεράστια καμπάνια συλλογής υπογραφών γίνεται σε ολόκληρη την Ευρώπη, για να υποχρεώσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να πάρει θέση και να απαγορεύσει την ιδιωτικοποίηση του νερού, κλείνοντας όσα παράθυρα έχει αφήσει ανοιχτά η ευρωπαϊκή νομοθεσία στις μεγάλες εταιρείες για την εκμετάλλευση του φυσικού αγαθού.
Χωρίς κανόνες
«Η Διεθνής Τράπεζα και το ΔΝΤ προσπαθούν να προωθήσουν την ιδιωτικοποίηση των δημόσιων και δημοτικών εταιρειών ύδρευσης ξεκινώντας στον ευρωπαϊκό Νότο, αλλά δεν υπάρχουν ούτε κανόνες ούτε ξεκάθαρος τρόπος για το πώς θα συμμετέχουν οι ιδιώτες», λέει στην «Κ.Ε.» ο καθηγητής Υδραυλικής και Τεχνικής Περιβάλλοντος της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ Μάριος Βαφειάδης.
Υπογραμμίζει ότι «από πλευράς ελληνικής κυβέρνησης δεν έχει ανακοινωθεί μία μελέτη με τους τεχνικούς, οικονομικούς και περιβαλλοντικούς όρους, αλλά και τις ρήτρες που πρέπει να τεθούν προς τους ιδιώτες που θα αγοράσουν το 51% της ΕΥΑΘ». Ανοιχτό παραμένει και το θέμα της διαχείρισης των πηγών της Αραβησσού, αλλά και των επεκτάσεων της ΕΥΑΘ στη Χαλκιδική στους γύρω νομούς αλλά και στα νησιά.
«Ο ιδιώτης μπορεί να ζητήσει από το κράτος να του φτιάξει το δίκτυο, καθώς αυτός θα έχει μόνο την ευθύνη της διαχείρισής του. Μπορεί να ζητήσει να φτιάξει το κράτος εργοστάσιο στην Αραβησσό ή στον Αλιάκμονα για να καθαρίζει το νερό με τη δικαιολογία ότι έχει μόνο την ευθύνη της διανομής του. Οπότε ποιο το κέρδος; Οι πηγές της Αραβησσού και του Αλιάκμονα περιλαμβάνονται στο πακέτο που θα πουληθεί; Και αν ναι, τότε ποιος εμποδίζει τον ιδιώτη να χρησιμοποιεί ανεξέλεγκτα το νερό των πηγών, να το εμφιαλώνει και να το διαθέτει στην αγορά; Αν χρειαστεί να γίνουν φράγματα και έργα για τη συλλογή του νερού, ποιος θα τα φτιάξει; Ποιος καθορίζει την ποιότητα του νερού; Και τελικά πόσο θα κοστίσει όλο αυτό για τους καταναλωτές; Η κυβέρνηση αποφάσισε απλά να πουλήσει την ΕΥΑΘ, αλλά μέχρι στιγμής δεν υπάρχει καμία εμπεριστατωμένη μελέτη που να καθορίζει τους όρους. Αν μείνουν ελεύθεροι οι όροι, τότε ο ιδιώτης δεν έχει λόγο να πουλάει φτηνό νερό. Η κυβέρνηση δεν φαίνεται να γνωρίζει τι ακριβώς θέλει», υπογραμμίζει ο Μ. Βαφειάδης.
Σε δημοψήφισμα
Η απόφαση του Δήμου Θεσσαλονίκης για τη διενέργεια δημοψηφίσματος είναι ένα σημαντικό βήμα προς τη μη ιδιωτικοποίηση. «Με αυτή την απόφαση η Θεσσαλονίκη μπαίνει στον ευρωπαϊκό χάρτη των πόλεων όπου οι δημότες αποφάσισαν τι θα γίνει με το πόσιμο νερό τους», λέει ο πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων στην ΕΥΑΘ (ΣΕΕΥΑΘ) και μέλος της γραμματείας του συντονιστικού «SOSτε το νερό», Γιώργος Αρχοντόπουλος. Υπέρ του δημοψηφίσματος έχουν ταχθεί επίσης οι δήμοι Αμπελοκήπων - Μενεμένης, Πυλαίας - Χορτιάτη και Ωραιοκάστρου, ενώ παρόμοιες αποφάσεις αναμένονται από τη Χαλκηδόνα και τη Θέρμη. Στο δημοψήφισμα πρέπει να συμμετάσχει το 50% των κατοίκων. Η Περιφερειακή Ενωση Δήμων Θεσσαλονίκης έχει ταχθεί κατά της ιδιωτικοποίησης της ΕΥΑΘ. Ιδρυσε συντονιστική επιτροπή που θα ζητήσει από το ΤΑΙΠΕΔ να αποκτήσει την ΕΥΑΘ.
Υποβάθμιση
Ο κ. Αρχοντόπουλος φέρνει ως παράδειγμα κακών συνεπειών της ιδιωτικοποίησης τη Μονάδα Βιολογικού Καθαρισμού Θεσσαλονίκης και τη Μονάδα Κατεργασίας Αποβλήτων (ΜΚΑ), που για λογαριασμό της ΕΥΑΘ διαχειρίζεται η Suez μέσω της ΑΚΤΩΡ. Και οι δύο είναι υποβαθμισμένες, υποστηρίζει, με αποτέλεσμα τα λύματα να χύνονται χωρίς επεξεργασία στον Θερμαϊκό.
«Ο βιολογικός είναι ηλικίας άνω των 20 ετών. Την ευθύνη της συντήρησης την έχει το κράτος, αλλά δεν υπάρχει έλεγχος για το τι κάνει εκεί ο ιδιώτης. Η λειτουργία του είναι προβληματική εδώ και 10 χρόνια. Διαχειρίζεται τα αστικά λύματα και η κατάστασή του είναι λίγο καλύτερη από τη ΜΚΑ, που διαχειρίζεται τα βιομηχανικά απόβλητα, όπου όμως δεν λειτουργεί τίποτα», τονίζει.
Στις 30 Απριλίου, με απόφαση του αντιπεριφερειάρχη Θεσσαλονίκης Γιώργου Τσαμασλή, διακόπηκε η λειτουργία της ΜΚΑ. Προηγήθηκαν δύο προειδοποιήσεις, το 2010 και το 2012, καθώς η προβληματική λειτουργία της είχε αποτέλεσμα να χύνονται ανεπεξέργαστα τα βιομηχανικά απόβλητα στον Θερμαϊκό. Ο κ. Τσαμασλής επισημαίνει ότι η λειτουργία της μονάδας ήταν προβληματική από το 2008.
Ενα άλλο παράδοξο είναι η υποψηφιότητα της γαλλικής SUEZ. Η εταιρεία, μέσω της ΑΚΤΩΡ του Γ. Μπόμπολα, έχει το 5,4% της ΕΥΑΘ και διαχειρίζεται το βιολογικό καθαρισμό και το διυλιστήριο νερού. Οπως λέει ο Γ. Αρχοντόπουλος, το 25% της SUEZ ανήκει στη γαλλική εταιρεία φυσικού αερίου «Gaz de France». Το 35% της «Gaz de France» ανήκει στο γαλλικό Δημόσιο. «Θέλουν να ιδιωτικοποιήσουν την ΕΥΑΘ, αλλά την παίρνουν από το ελληνικό Δημόσιο για να τη δώσουν στο γαλλικό», τονίζει.
Πηγή: Ελευθεροτυπία